- Rada Dyrektorów EBI przyjęła drugi etap planu działania banku klimatu, skupiając się na konkurencyjności, bezpieczeństwie oraz niższych cenach energii.
- Plan przewiduje podwojenie nakładów na przystosowanie do zmian klimatu oraz radykalne uproszczenie procedur.
- Decyzja podkreśla rolę Grupy EBI jako banku klimatu UE i czołowej instytucji finansującej zieloną rewolucję przemysłową.
Grupa Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) przechodzi do drugiego etapu pionierskiego planu działania jako banku klimatu UE i pozostaje kluczowym podmiotem finansującym zieloną rewolucję przemysłową, bezpieczeństwo energetyczne oraz wspólny dobrobyt. W oparciu o skuteczne wdrożenie pierwszej fazy planu od 2020 r., Grupa EBI aktualizuje priorytety do końca dekady i zakłada radykalne uproszczenie procedur, aby przyspieszyć zielone inwestycje.
Rada Dyrektorów EBI przyjęła drugi etap planu działania oraz wytyczne dla sektora energetycznego opierając się na trzech głównych filarach:
- zwiększony nacisk na konkurencyjność, bezpieczeństwo i niższe ceny energii – zapewnienie przedsiębiorstwom i gospodarstwom domowym przystępnej cenowo, wytwarzanej lokalnie i czystej energii, wspieranie innowacyjnych rozwiązań oraz wzmacnianie przewag technologicznego Europy;
- podwojenie do 30 mld euro w latach 2026–2030 finansowania na rzecz przystosowania do zmian klimatu – decyzja podjęta na Cyprze, który zmaga się z najwyższymi w Europie deficytami wody, podkreśla znaczenie przystosowania do zmian klimatu dla wspólnego bezpieczeństwa i dobrobytu, a także związane korzyści ekonomiczne związane z takimi działaniami;
- Uproszczenie procedur – odejście od nadmiernie rygorystycznego wdrażania (tzw. gold-platingu) na rzecz samooceny i korzystania z istniejących zasad, sprawozdań, wskaźników referencyjnych, norm regulacyjnych i reguł kontrahentów, a także szersze wykorzystanie wydajnych narzędzi do weryfikacji zielonych kryteriów.
„Dotychczasowy sukces planu działania banku klimatu skłania nas do podwojenia wysiłków na rzecz zielonej transformacji. To właściwy wybór dla naszej przyszłości i racjonalny krok dla naszych gospodarek” – powiedziała Nadia Calviño, prezes Grupy EBI. „Rewolucja energetyczna nabrała pełnego rozpędu, a my utrzymujemy obrany kurs z myślą o konkurencyjności, bezpieczeństwie oraz o przyszłości planety”.
Konkurencyjność, bezpieczeństwo i niższe ceny energii
Od czasu uruchomienia planu działania banku klimatu UE w 2020 r., Grupa EBI wsparła inwestycje ekologiczne o wartości ponad 560 mld euro – z czego ok. 90 proc. w Unii Europejskiej – i jest na dobrej drodze do realizacji nadrzędnego celu: wsparcia co najmniej 1 bln euro zielonych inwestycji w tej dekadzie. W ramach drugiego etapu planu, Grupa EBI będzie dalej przeznaczać ponad połowę rocznego finansowania na działania w dziedzinie klimatu i zrównoważonego środowiska.
Grupa EBI zintensyfikuje działania na rzecz konkurencyjności Europy: wesprze czyste technologie, wzmocni łańcuchy dostaw, pomoże przedsiębiorstwom obniżać koszty energii i poprawi bezpieczeństwo energetyczne. Zastosuje w tym celu wyspecjalizowane instrumenty finansowe, w tym tzw. Power Purchase Agreements.
W roku bieżącym Grupa EBI zaplanowała rekordową kwotę 11 mld euro nowego finansowania na rozwój sieci energetycznych. W 2024 r. zmobilizowała już w tym sektorze 40 proc. łącznych inwestycji Europy, a w bieżącym roku zamierza osiągnąć lepszy wynik.
Nowa inicjatywa o wartości 17 mld euro pomoże 350 tys. europejskich małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) oszczędzać energię, a regwarancje dla producentów z sektora energetyki wiatrowej i sieci energetycznych wesprą stabilność dostaw.
Nowy program Grupy EBI o nazwie TechEU zakłada mobilizację 250 mld euro innowacyjnych inwestycji technologicznych do 2027 r. a wsparcie sektora czystych technologii jest jednym z jego priorytetów.
W celu wspomożenia sprawiedliwej zielonej transformacji, EBI kieruje wsparcie również do gospodarstw domowych o niższych dochodach poprzez przystępne kredyty na remonty i modernizację energetyczną oraz leasing czystych technologii, m.in. pojazdów i pomp ciepła. Nowy pakiet doradczy w obszarze klimatu i równości płci przyspieszy wdrażanie rozwiązań niskoemisyjnych i przystosowanie do zmian klimatu wśród kobiet, dziewcząt i zróżnicowanych grup społecznych na całym świecie.
Podwojenie finansowania na przystosowanie do zmian klimatu do 30 mld euro
Inwestycje na rzecz przystosowania do zmiany klimatu są konieczne i opłacalne: tylko tego lata ekstremalne zjawiska pogodowe w Europie spowodowały krótkoterminowe straty gospodarcze szacowane na co najmniej 43 mld euro, a każde euro przeznaczone na działania prewencyjne i przystosowawcze pozwala zaoszczędzić od 5 do 7 euro przyszłych kosztów szkód i odbudowy.
Grupa EBI podwoi finansowanie przystosowawcze do 30 mld euro w latach 2026–2030. Zwiększone wsparcie obejmie rolnictwo, gospodarkę wodną, przedsiębiorstwa, miasta, regiony i społeczności znajdujące się w trudnej sytuacji. Aby usprawnić uruchamianie projektów, Grupa EBI znacząco zwiększy też pomoc techniczną, w tym dla najbardziej narażonych grup.
Uproszczenie procedur
Grupa EBI uprości też procedury, aby przyspieszyć dostęp do zielonego finansowania i zmniejszyć obciążenia administracyjne, zwłaszcza dla MŚP, m.in. poprzez rozszerzenie użycia narzędzi cyfrowych takich jak Green Checker. Pozwoli to wzmocnić wsparcie Grupy EBI dla unijnego Kompasu konkurencyjności i pakiety na rzecz uproszczenia procedur.
Grupa EBI upraszcza wymagania wobec przedsiębiorstw – zwłaszcza tych, które korzystają z jej produktów za pośrednictwem banków partnerskich – oraz dostosowuje wymogi sprawozdawcze do unijnych standardów zrównoważonego rozwoju, co dodatkowo ogranicza obowiązki sprawozdawcze po stronie klientów.
Grupa EBI będzie także wzmacniać globalną współpracę, żeby napędzać zieloną transformację i tworzyć możliwości dla europejskich pionierów zielonych technologii.
Zaangażowanie interesariuszy
Zgodnie z polityką otwartości i przejrzystości, do opracowania drugiego etapu planu działania banku klimatu oraz wytycznych dla sektora energetycznego Grupa EBI zaprosiła interesariuszy zewnętrznych. Na lipcowe spotkanie w 2025 r. zgłosiło się ponad 160 uczestników, co potwierdza silne zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego, partnerów instytucjonalnych i opinii publicznej. We wrześniu 2025 r. odbyło się spotkanie uzupełniające, a zainteresowane strony mogły składać także uwagi pisemne, które zebrano w odrębnym sprawozdaniu .
Informacje ogólne
Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) jest instytucją Unii Europejskiej powołaną do finansowania inwestycji przyczyniających się do realizacji celów polityki wspólnoty. Udziałowcami banku są państwa członkowskie, a zadaniem udzielanie kredytów długoterminowych zgodnych z ośmioma podstawowymi priorytetami. Działamy na rzecz silnej Europy, dobrobytu i pokoju na świecie wspierając inwestycje w dziedzinie klimatu i środowiska, cyfryzację i innowacje technologiczne, bezpieczeństwo i obronność, spójność gospodarczą i terytorialną, rolnictwo i biogospodarkę, rozwój infrastruktury społecznej oraz pogłębienie unii rynków kapitałowych.
Grupa EBI, w skład której wchodzi również Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI), w 2024 r. przyznała nowe finansowanie o łącznej wartości blisko 89 mld euro. Objęło ono ponad 900 wiodących projektów, które przyczynią się do wzrostu konkurencyjności gospodarczej i bezpieczeństwa Europy. Około połowa finansowania EBI w Unii Europejskiej jest kierowana do regionów objętych polityką spójności, w których dochód na mieszkańca jest niższy niż średnia unijna. Blisko 60 proc. corocznych inwestycji Grupy EBI wspiera działania w dziedzinie klimatu i zrównoważonego środowiska.
Aktualne, wysokiej jakości zdjęcia Grupy EBI do wykorzystania w mediach można znaleźć tutaj.