- Odporność akcji kredytowej zostanie wystawiona na próbę w ciągu najbliższych sześciu miesięcy z powodu zaostrzenia warunków podaży, a także potencjalny wzrost kredytów zagrożonych.
- Międzynarodowe grupy bankowe dostrzegają potencjał rynkowy w większości regionu, zwłaszcza w Rumunii i Czechach
- Rentowność pozostaje wyższa dla spółek zależnych w regionie niż dla całej grupy.
6 grudnia 2022 r. Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) opublikował wyniki badania dotyczącego kredytów bankowych ze szczególnym uwzględnieniem Europy Środkowej, Wschodniej i Południowo-Wschodniej (EŚWPW). W badaniu przeanalizowano dane zebrane we wrześniu 2022 r. i nakreślono prognozę na następne sześć miesięcy w zakresie popytu na kredyt, warunków podaży i jakości kredytów.
Zwiększony popyt przedsiębiorstw na płynność oraz popyt gospodarstw domowych na kredyty mieszkaniowe napędzały popyt na kredyty w obszarze ESWPW. Banki spodziewają się dalszego, choć mniej dynamicznego wzrostu popytu na kredyty w ciągu najbliższych sześciu miesięcy, z kapitałem obrotowym (odzwierciedlającym potrzeby firm w zakresie płynności), podczas gdy udział inwestycji w środki trwałe i w segmentach detalicznych (w tym kredyty konsumenckie i dla rynku mieszkaniowego) będzie spadać.
Banki spodziewają się znacznego pogorszenia warunków podaży kredytu w ciągu najbliższych sześciu miesięcy. Kryteria kredytowe zaostrzają się szczególnie na rynku kredytów hipotecznych – w szczególności ze względu na skutki wojny na Ukrainie, wyższą inflację i stopy procentowe oraz ogólne spowolnienie gospodarcze. W związku z tym silny popyt na kredyt będzie musiał stawić czoła zaostrzonym warunkom podaży.
Pogorszenie jakości kredytów przewidywane w poprzedniej edycji badania nie doszło do skutku: jakość kredytów ewoluowała na korzyść w ciągu ostatnich sześciu miesięcy. Jednak banki ponownie spodziewają się, biorąc pod uwagę niekorzystne prognozy gospodarcze, wzrostu kredytów zagrożonych w ciągu najbliższych sześciu miesięcy.
Debora Revoltella, główna ekonomistka EBI, powiedziała: „Pomimo niesprzyjających prognoz gospodarczych, banki w Europie Środkowej, Wschodniej i Południowo-Wschodniej ponownie odnotowują dobry dostęp do finansowania, dzięki trwałej poprawie finansowania depozytów detalicznych i korporacyjnych. Idąc dalej, w kontekście pogarszających się warunków globalnych, banki planują pewne zaostrzenie warunków podażowych i przygotowują się na potencjalny wzrost kredytów zagrożonych.”
Lilyana Pavlova, wiceprezes EBI, powiedziała: „Monitorowanie banków za pomocą badania, takiego jak niniejsze, ma kluczowe znaczenie dla zrozumienia prognoz gospodarki i dokładnej oceny warunków finansowych w całej Europie. Dzięki staraniom ekonomistów EBI mamy rozeznanie w środowisku gospodarczym ESWPW, które pozwoli nam zapewnić regionowi niezbędne finansowanie, aby adekwatnie odpowiedzieć na potrzeby obywateli i biznesu”.
Prof. Teresa Czerwińska, wiceprezes EBI, powiedziała: „W obecnym bardzo wymagającym czasie, kiedy biznes odczuwa spowolnienie gospodarcze spowodowane skutkami wojny w Ukrainie, inflacją i pandemią, bardzo ważne jest by MŚP miały jak najszerszą ofertę finansowania. Rolą EBI jest wspieranie zarówno sektora MŚP jak i sektora bankowego by banki mogły na korzystnych warunkach finansować inwestycje MŚP zapewniające zrównoważony rozwój.”
Banki macierzyste pozytywnie oceniają region
Międzynarodowe grupy bankowe dostrzegają potencjał rynkowy w większości krajów EŚWPW, zwłaszcza w Rumunii i Czechach. Głównym powodem jest to, że w większości przypadków rentowność spółek zależnych EŚWPW jest wyższa niż całej grupy. Głównym wyjątkiem jest Polska, bardziej dojrzały rynek, na którym rentowność jest generalnie niższa niż na poziomie grupy.
Również patrząc na swoją długoterminową strategię, międzynarodowe grupy bankowe sygnalizują pozytywne zamiary w stosunku do swojej działalności regionalnej: ponad połowa zamierza utrzymać obecny poziom działalności w regionie, podczas gdy prawie jedna trzecia zamierza selektywnie rozwijać. Jednak 10% grup bankowych (w porównaniu do zera w poprzedniej fali badania) sygnalizuje zamiar selektywnego ograniczania działalności w regionie.
Pomimo niepewności i rosnącego ryzyka, międzynarodowe grupy bankowe są obecnie pewne potencjału regionu.
Informacje ogólne
O Departamencie Ekonomicznym EBI
Departament Ekonomiczny EBI zapewnia badania i analizy ekonomiczne, a także unikatowe analizy działalności inwestycyjnej w Unii Europejskiej i poza nią. Wspiera Bank w jego działalności oraz w określaniu jego strategii i polityki. Główna ekonomistka Debora Revoltella kieruje Departamentem, zespołem 40 ekonomistów.
O badaniu EBI dotyczącym sytuacji w sektorze bankowym w Europie Środkowej, Wschodniej i Południowo-Wschodniej
Ankieta EBI dotycząca kredytów bankowych w regionie Europy Środkowej, Wschodniej i Południowo Wschodniej to wyjątkowe badanie przeprowadzane co sześć miesięcy, obejmujące około 15 międzynarodowych grup bankowych i 85 lokalnych spółek zależnych lub niezależnych banków lokalnych. Gromadzi informacje o standardach kredytowych, warunkach kredytowych, a także różnych czynnikach krajowych i międzynarodowych, które mogą odpowiadać za zmiany akcji kredytowej. Badany jest również popyt na kredyty. Ankieta zawiera szczegółowe pytania dotyczące jakości kredytów i warunków finansowania dla banków. Ma na celu zbudowanie panelu obserwacji, który może zapewnić ocenę kondycji sektora bankowego w regionie w czasie niemal rzeczywistym. Ankieta jest opracowywana i zarządzana przez Departament Ekonomiczny EBI i jest częścią serii raportów opracowywanych wspólnie z EBOR, MFW i Bankiem Światowym dla Inicjatywy Wiedeńskiej.