«Η Κύπρος έχει μια μεγάλη ευκαιρία να επαναπροσδιορίσει το όνομά της και να προσελκύσει και νεοφυείς επιχειρήσεις».
Ο Ιωάννης Κασινόπουλος και ο φίλος του Γιάννης Ζαμπάς ίδρυσαν την Electryone AI το 2023 με «ισχυρή πίστη και χωρίς εξωτερική χρηματοδότηση». Η πίστη αφορούσε το λογισμικό τους, το οποίο χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη για να καταστήσει τις μπαταρίες που αποθηκεύουν ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές πιο αποδοτικές και κερδοφόρες. Οι δυο άνδρες πίστευαν επίσης στη σημασία της μετάβασης προς μια καθαρή, πράσινη οικονομία. Ωστόσο, χωρίς εξωτερική χρηματοδότηση, η πίστη έχει περιορισμένες δυνατότητες.
Οι δυο νεαροί Κύπριοι, με προϋπηρεσία στις Meta, McKinsey και Palantir, εργάστηκαν σκληρά για να βρουν προκαταρκτική χρηματοδότηση και ορισμένους επενδυτικούς αγγέλους από τη βάση τους στο Λονδίνο και την Ισπανία, συμπεριλαμβανομένης της Genesis Ventures, μιας ελληνικής εταιρείας επιχειρηματικού κεφαλαίου την οποία χρηματοδοτεί το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων. Στη συνέχεια, τους περίμενε μια απροσδόκητη έκπληξη—χρηματοδότηση μέσω επιχειρηματικού κεφαλαίου από τη χώρα τους, όπου η στήριξη για νεοφυείς επιχειρήσεις είναι περιορισμένη. Η 33East Venture Capital, μια εταιρεία επιχειρηματικού κεφαλαίου με έδρα στη Λευκωσία, την οποία στηρίζει το Κυπριακό Ταμείο Χρηματοδότησης Κεφαλαίου, άρχισε εκείνο το έτος να πραγματοποιεί επενδύσεις στο πλαίσιο συνολικού κεφαλαίου 26 εκατ. ευρώ, και χορήγησε στην Electryone AI 400.000 ευρώ τον Ιανουάριο.
«Ήμασταν πολύ χαρούμενοι που συμμετείχαν σε αυτό το εγχείρημα άνθρωποι από την Κύπρο», αναφέρει ο κ. Κασινόπουλος, που γεννήθηκε στη Λευκωσία. «Είχαμε προσπαθήσει να συγκεντρώσουμε χρήματα στην Κύπρο, αλλά χωρίς μεγάλη επιτυχία. Υπάρχουν επιχειρήσεις στον τομέα της ενέργειας, αλλά δεν κατανοούσαν το λογισμικό ή την έννοια του επιχειρηματικού κεφαλαίου. Δεν επιθυμούσαν να αναλάβουν τόσο μεγάλο κίνδυνο».
Για τις νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνολογίας και καινοτομίας στην Κύπρο, το νέο επιχειρηματικό κεφάλαιο της 33East θα μπορούσε να αλλάξει τους όρους του παιχνιδιού, αντιστρέφοντας τη διαρροή εγκεφάλων, τη φυγή δηλαδή ταλαντούχων Κυπρίων, κυρίως προς το Λονδίνο. Μολονότι σύμφωνα με το Παγκόσμιο Παρατηρητήριο Επιχειρηματικότητας η Κύπρος κατέχει την έβδομη θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά την επιχειρηματική δραστηριότητα πρώτου σταδίου, οι επενδύσεις επιχειρηματικών κεφαλαίων στην Κύπρο είναι ελάχιστες, σύμφωνα με έκθεση του Κέντρου Επιχειρηματικότητας του Πανεπιστημίου Κύπρου.
«Δεν υπάρχει επίσημος δρόμος που μπορούν να ακολουθήσουν οι νεοφυείς επιχειρήσεις, έτσι οι επιχειρήσεις είτε έκλεισαν είτε έφυγαν από την Κύπρο προς αναζήτηση χρηματοδότησης», αναφέρει ο Γιάννης Ευτυχίου, ένας από τους συνιδρυτές της 33East. «Υπάρχει διαρροή ποιοτικών ταλέντων από την Κύπρο. Κι όμως παρουσιάζονται πολλές ευκαιρίες στην Κύπρο».
Στόχευση στις κυπριακές νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνολογίας
Το Κυπριακό Ταμείο Χρηματοδότησης Κεφαλαίου επιβλέπεται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων, με χρήση χρηματοδότησης από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, μέρος του προγράμματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δημιουργήθηκε για να βοηθήσει τις οικονομίες της ΕΕ να ανακάμψουν από την πανδημία COVID-19. (Περιλαμβάνει επίσης κονδύλια που είχαν διατεθεί για την Κύπρο στο πλαίσιο προηγούμενου προγράμματος με τίτλο JEREMIE, δηλαδή Joint European Resources for Micro to Medium Enterprises - Κοινοί ευρωπαϊκοί πόροι για πολύ μικρές έως και μεσαίες επιχειρήσεις). Πρόκειται για την πρώτη επένδυση σε εταιρεία επιχειρηματικού κεφαλαίου στην Κύπρο από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων, τον οργανισμό που παρέχει τα περισσότερα επιχειρηματικά κεφάλαια στην Ευρωπαϊκή Ένωση. (Η θυγατρική του Ομίλου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων έχει χρηματοδοτήσει 671 εταιρείες επιχειρηματικού κεφαλαίου σε όλη την Ευρώπη από το 2015).
«Αποτελεί ήδη επιτυχία το γεγονός ότι η 33East, ο διαχειριστής κεφαλαίων που επιλέξαμε, πέτυχε το πρώτο κλείσιμο, σε μια εποχή που η άντληση κεφαλαίων ήταν ολοένα και δυσκολότερη λόγω γεωπολιτικών και οικονομικών προκλήσεων», αναφέρει η Αρετή Ροδίτη, η υπεύθυνη διαχείρισης αναθέσεων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων που επιβλέπει την επένδυση της 33East. «Από εδώ και στο εξής, θα μπορούν πιθανώς να προσελκύουν ακόμη περισσότερες ιδιωτικές επενδύσεις».
Η κα Ροδίτη επισημαίνει ότι το Κυπριακό Ταμείο Χρηματοδότησης Κεφαλαίου βρίσκεται αντιμέτωπο με ένα απαιτητικό πρόγραμμα. Πρέπει να πραγματοποιήσει τουλάχιστον 12 επενδύσεις κατά τους πρώτους 18 μήνες λειτουργίας του για να πετύχει τους στόχους που έχουν οριστεί στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την Κύπρο. Με επενδύσεις ύψους από 100.000 έως 1 εκατ. ευρώ, η 33East στοχεύει σε νεοφυείς επιχειρήσεις που βρίσκονται σε προκαταρκτικό στάδιο και σε στάδιο εκκίνησης και έχουν κάποια σύνδεση με την Κύπρο.
Στην 33East, το όνομα της οποίας προέρχεται από το γεωγραφικό μήκος του νησιού της Μεσογείου, ο κ. Ευτυχίου είναι σίγουρος. «Θα τα καταφέρουμε», λέει. «Υπάρχουν πολλές προσδοκίες από εμάς. Αλλά η Κύπρος έχει μια μεγάλη ευκαιρία να επαναπροσδιορίσει το όνομά της και να προσελκύσει και νεοφυείς επιχειρήσεις».
Η έμφαση στην τεχνολογία έχει κεντρική σημασία για αυτόν τον επαναπροσδιορισμό της Κύπρου. Ο κ. Ευτυχίου υποστηρίζει ότι μια μικρή χώρα όπως η Κύπρος δεν μπορεί να ελπίζει ότι θα ανταγωνιστεί μεγαλύτερες χώρες σε βιομηχανικό επίπεδο, επομένως η καινοτομία πρέπει να αποτελέσει τη βάση της επιτυχίας της. Για παράδειγμα, και οι δυο πρώτες επενδύσεις του Κυπριακού Ταμείου Χρηματοδότησης Κεφαλαίου αφορούσαν νεοφυείς επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη. Εκτός του ότι δίνει τη δυνατότητα στους πελάτες να διαχειρίζονται όλα τα ανανεώσιμα περιουσιακά στοιχεία τους σε ενιαία πλατφόρμα λογισμικού, η Electryone AI χρησιμοποιεί επίσης τεχνητή νοημοσύνη για να προβλέψει τη συμπεριφορά των χρηστών ενέργειας και να αυτοματοποιήσει τη φόρτιση και αποφόρτιση των μπαταριών.
«Η τεχνολογία είναι το μόνο πράγμα που μπορεί να κάνει την Κύπρο ανταγωνιστική», δηλώνει ο κ. Ευτυχίου.
33East
Οι Κύπριοι που εργάζονται στον τεχνολογικό τομέα «θέλουν πραγματικά να επιστρέψουν στην πατρίδα τους».
Ο αντίκτυπος στην κυπριακή οικονομία θα μπορούσε να είναι σημαντικός.
Πρώτα απ’ όλα, ένα καλύτερο περιβάλλον για τους επιχειρηματίες θα αποτελούσε ίσως κίνητρο για τον επαναπατρισμό Κυπρίων όπως ο κ. Κασινόπουλος που εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο προς αναζήτηση ευκαιριών. Αυτό ισχύει και για τους επενδυτές επιχειρηματικών κεφαλαίων. «Το να βρεις Κύπριους διαχειριστές κεφαλαίων είναι πολύ εύκολο», αναφέρει ο Αλέξανδρος Δημητρακόπουλος, ένας ακόμη υπεύθυνος διαχείρισης αναθέσεων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων που ασχολείται με την Κύπρο. «Το δύσκολο είναι να τους πείσεις να επενδύσουν στην Κύπρο. Ο αντίκτυπος μιας τέτοιας εξέλιξης θα μπορούσε να είναι τεράστιος στο οικοσύστημα των επιχειρηματικών κεφαλαίων στην Κύπρο».
Ο κ. Κασινόπουλος εξακολουθεί επί του παρόντος να επιχειρεί από το Λονδίνο, επειδή πρέπει ακόμη να αφιερώσει μεγάλο μέρος του χρόνου του στην εξεύρεση κεφαλαίων και την επέκταση των δραστηριοτήτων της επιχείρησής του. Όμως η τεχνική ομάδα του βρίσκεται στην Κύπρο, όπου τα κορυφαία ταλέντα κοστίζουν πολύ λιγότερο από ό,τι στο Λονδίνο ή στις Ηνωμένες Πολιτείες. «Αυτό θα είναι θεμελιώδες και καθοριστικό για το μέλλον της χώρας και του οικοσυστήματος», δηλώνει. «Οι άνθρωποι θέλουν πραγματικά να επιστρέψουν στην πατρίδα τους. Πολλοί από τους Κύπριους φίλους μου στο Λονδίνο αναζητούν τρόπο για να επιστρέψουν και θα ήθελαν να εργαστούν για επιχειρήσεις όπως η δική μας».
Ο ρόλος της 33East σε αυτήν την πιθανή ώθηση που θα δοθεί στην Κύπρο δεν θα είναι μόνο οικονομικός. Τα διευθυντικά στελέχη της είναι πρόθυμα να συναντήσουν νεοφυείς επιχειρήσεις ακόμη και προτού αυτές χρειαστούν χρηματοδότηση και οπωσδήποτε σε αρχικό στάδιο. Επί μια διετία, ο κ. Κασινόπουλος είχε συχνές συναντήσεις με τον συνιδρυτή της 33East, Δημήτριο Ζόππο, λόγω της φήμης που είχε ως ένας από τους πιο επιτυχημένους επιχειρηματίες από την Κύπρο. Οι συνιδρυτές της Electryone AI έλαβαν τις συμβουλές και τις ιδέες του, πολύ πριν ολοκληρωθεί η επένδυση του κεφαλαίου του. «Είναι πρότυπο για τους Κύπριους επιχειρηματίες», δηλώνει ο κ. Κασινόπουλος.
Έμπειροι επενδυτές που έχουν ασχοληθεί με πολλές επιτυχημένες νεοφυείς επιχειρήσεις στην Κύπρο και αλλού, ο κ. Ζόππος και ο κ. Ευτυχίου συνεργάστηκαν με την Electryone AI κατά την περίοδο των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς για να οριστικοποιήσουν τη συμφωνία στα τέλη Ιανουαρίου. «Το σημαντικότερο δεν είναι να αποσπάσεις τα χρήματα», δηλώνει ο κ. Κασινόπουλος. «Η πραγματική πρόκληση, αλλά και τεράστια ανταμοιβή, είναι να βρεις έναν πραγματικό εταίρο».
Electryone AI
