In juni 2014 kondigden Belfius en de Europese Investeringsbank (EIB) aan dat ze de handen in elkaar wilden slaan om de ontwikkeling van Smart Cities in België een duw in de rug te geven. Dat was meteen een Europese primeur. Sindsdien hebben al meer dan 100 slimme en duurzame projecten kunnen profiteren van deze begeleiding en voordelige financieringsvoorwaarden. Het gaat o.a. om projecten die bijdragen aan de strijd tegen de klimaatopwarming en aan de opkomst van de circulaire economie. In totaal spreken we van 660 miljoen euro steun. En van het amper 10 maanden jonge 2e programma Smart Cities, Climate Action & Circular Economy is inmiddels al 260 miljoen van de totale pot van 400 miljoen euro toegewezen. Kortom, een ronduit positieve balans die duidelijk bevestigt dat de dynamiek van slimme steden ook in België in de lift zit, inclusief in kleinere gemeenten.
Op 4 juni 2014 besloten Belfius en de EIB samen 400 miljoen euro ter beschikking te stellen van de Belgische lokale besturen, om ze hun slimme en duurzame projecten op het gebied van mobiliteit, stadsontwikkeling en energie-efficiëntie te helpen concretiseren. De EIB en Belfius zouden elk de helft van dat bedrag aanbrengen. Het was de bedoeling de leningkosten zoveel mogelijk te verlichten dankzij de gunstvoorwaarden die verbonden zijn aan de EIB-middelen. Dat moest een heuse dynamiek op gang brengen om van ‘Smart Cities’ de nieuwe norm te maken voor de steden en gemeenten van morgen.
In tweeënhalf jaar tijd konden met dat eerste programma, Smart Cities & Sustainable Development, 62 projecten ten voordele van meer dan 1,4 miljoen inwoners gefinancierd worden. Gesterkt door dat succes en om te voldoen aan de vraag, maakten Belfius en de EIB eind 2016 een nieuwe envelop van 400 miljoen euro extra vrij, om nog meer smart projecten van steden en gemeenten, intercommunales en OCMW's, alsook organisaties en instellingen uit de onderwijs- en gezondheidssector te steunen en te begeleiden.
Smart Cities, Climate Action & Circular Economy: al 40 projecten voor 260 miljoen euro
De perimeter van het nieuwe programma Smart Cities, Climate Action & Circular Economy wordt dus uitgebreid tot de onderwijssector en de gezondheidszorg en omvat ook de "circulariteit" van de investeringen. Het bestrijkt niet alleen meer de domeinen energieprestatie, mobiliteit en stadsontwikkeling, maar ook water (distributienet, riolering, afwatering, zuivering), afval (selectieve ophaling, sorteren, biologische behandeling, slibverwerking, energieproductie) en e-government (o.m. Open Data). Naast een geïntegreerde, innoverende en duurzame benadering vormen de circulaire economie en de actie voor het klimaat aanvullende specifieke aandachtspunten in de analyse en de evaluatie van de projecten.
In nauwelijks 10 maanden konden al 40 projecten een beroep doen op dit tweede programma voor een totaalbedrag van 260 miljoen euro. Het allereerste project – de energierenovatie van een gemeenteschool van het type ‘RTG’ (niet-geïsoleerd prefabgebouw) – werd begin september officieel ingehuldigd in Flémalle (provincie Luik).
2 miljoen inwoners in alle uithoeken van het land
De lokale besturen kunnen een cruciale rol spelen in de strijd tegen klimaatopwarming en in de ontwikkeling van de circulaire economie, o.a. door het goede voorbeeld te geven en zo ondernemingen, particulieren en andere organisaties ertoe aan te zetten zich ten volle achter de strategie ‘Europa 2020 – Voor een slimme, inclusieve en duurzame groei’ te scharen. Talrijke Belgische steden en gemeenten hebben de stap al gezet, door het Burgemeesterscovenant te ondertekenen en zich vrijwillig te engageren om de CO2-uitstoot op hun grondgebied te verminderen. Va hun gezamenlijke programma's Smart Cities, Climate Action & Circular Economy en Smart Cities & Sustainable Development willen Belfius en de EIB hen daarbij zo goed mogelijk begeleiden.
Tot nu toe hebben niet minder dan 102 projecten al een lening gekregen in het kader van die twee programma's. Al deze projecten, in realisatie of al klaar, zijn ten voordele van in totaal meer dan 2 miljoen Belgen en ze gaan uit van gemeentebesturen, OCMW's, intercommunales, provinciale instellingen enzovoort.
Photographer: Sabine Parisse ©EIB
Download original